Ebookowy słownik

Ebookowy słownik to miejsce gdzie znajdziesz odpowiedzi na nurtujące Cię pytania na temat e-czytelnictwa i wszystkiego co z nim związane.

Ebook (e-książka, książka elektroniczna, eBook, eKsiążka, e-book) – każda z tych nazw, choć brzmiąca, czy pisana nieco inaczej oznacza nie mniej nie więcej elektroniczną (cyfrową) wersję tradycyjnej książki papierowej. Nie zawsze jest to jednak wierna kopia wydania tradycyjnego. Często ebook nie ma papierowego odpowiednika i jest tworzony wyłącznie w formie cyfrowej. Najpopularniejszymi obecnie formatami, w których tworzy się książki elektroniczne są EPUB, MOBI oraz PDF. Przy czym te dwa pierwsze mocno zyskują na popularności względem tego ostatniego. Ebooki mogą być czytane na ekranach komputerów oraz laptopów, smartfonów, tabletów, a przede wszystkim stworzonych specjalnie do tego celu urządzeń zwanych e-czytnikami ebooków.

E-czytnik (eReader, e-reader, czytnik ebooków, czytnik e-książek) – to mobilne urządzenie elektroniczne służące do czytania książek w formie cyfrowej (ebooków) oraz e-wydań gazet i magazynów. Niektóre z nich dają użytkownikowi możliwość surfowania po internecie czy słuchania audiobooków.Większość najbardziej popularnych e-czytników wykorzystuje technologię papieru elektronicznego (e-papier, e-ink). Najbardziej popularnym urządzeniem tego typu w Polsce jest Amazon Kindle, występujący w różnych wersjach. Najnowszy i najbardziej zaawansowany technicznie model to Kindle Paperwhite. Inne popularne czytniki to: eClicto, Onyx Box, TrekStor, Kobo, Nook, Sony Reader, iRiver Story, Pocketbook.

Kobo Glo

Kobo Glo – najnowszy czytnik firmy Kobo

E-papier – jest to rodzaj wyświetlacza imitujący zwykły papier. Ekrany wykorzystujące tę technologię, w odróżnieniu od ekranów lcd, nie potrzebują podświetlenia odśrodkowego, aby można było na nich coś zobaczyć. Oznacza to mniej więcej tyle, że czytając na e-papierze, użytkownik nie jest wystawiony na ciągłe „swiecenie” ekranu w oczy. Tym samym komfort czytania jest nieporównywalny w obu tych przypadkach. Czytanie na e-papierze można z powodzeniem porównać do czytania na papierze zwykłym.

Szczegółowe wyjaśnienie tego czym jest e-papier znajdziesz w tym artykule.

E-wydanie – to cyfrowe wydanie czasopisma, magazynu czy gazety wydawanych także w sposób tradycyjny. Najczęściej wyglądają one bardzo podobnie do ich drukowanych odpowiedników. Niekiedy mogą być wzbogacane o materiały multimedialne, takie jak audio, wideo czy animacje. Mogą być czytane na komputerach, smartfonach, tabletach, a także e-czytnikach. Podobnie jak e-książki, wydawane są w popularnych formatach PDF, EPUB i MOBI lub przygotowywane do czytania w specjalnie stworzonych do tego celu aplikacjach. Obecnie duża część polskich tytułów prasowych posiada swoje e-wydania.

Audiobook – jest to utwór audio stworzony na podstawie czytanego przez jednego, lub kilku lektorów tekstu. Treść audiobooka jest najczęściej zgodna z treścią utworu (książki, ebooka) na podstawie, którego jest stworzony. Początki audiobooków sięgają lat 30-tych ubiegłego wieku, jednak dopiero w latach 80-tych, formatem tym mocno zainteresowali się wydawcy książek. Wcześniej były to raczej różnego rodzaju pogadanki i słuchowiska.

Dziś audiobooki wydawane są najczęściej w formie plików do pobrania w różnych formatach dźwiękowych. Jednym z najpopularniejszych jest znany dobrze format MP3. Chociaż nadal mocno rozpowszechnioną formą wydawania książek audio są płyty CD, jednak wydaje się, że ten nośnik, podobnie jak kasety magnetofonowe, czy dyskietki, zwyczajnie nie przetrwa próby czasu.

Kindle – najpopularniejsza na świecie, a także w Polsce seria e-czytników amerykańskiej firmy Amazon. Są to przede wszystkim urządzenia wykorzystujące technologię e-papieru, pozwalające użytkownikowi na pobieranie i czytanie ebooków, e-prasy, blogów, a także przeglądanie internetu. Kindle doczekał się już pięciu generacji. Obecnie w sprzedaży dostępne są następujące modele e-readerów: Kindle, Kindle Paperwhite, Kindle Keyboard , a także rodzina tabletów Kindle Fire. Najbardziej zaawansowanym urządzeniem wykorzystującym technologię e-ink jest obecnie Kindle Paperwhite, posiadający podświetlenie ekranu.

Chociaż Amazon nie ma (jeszcze) swojego oddziału w Polsce, to Kindle można zamówić bezpośrednio w ich międzynarodowym sklepie internetowym (link partnerski; Paperwhite wciąż nie jest dostępny), a także kupić na aukcjach, czy w sklepach różnych sieci handlowych na terenie całego kraju.

MOBI – format plików, w którym tworzone są e-książki na urządzenia firmy Amazon. Odczyt możliwy jest właśnie na tych urządzeniach, a także na komputerach, laptopach (Mac OS, Windows), tabletach, a nawet smartfonach z zainstalowaną (darmową) aplikacją Kindle (iOS, Android, Windows Phone). Pliki w formacie MOBI obsługują także inne programy, takie jak Mobipocket Reader czy Calibre. Za pomocą tego drugiego możliwa jest także konwersja plików do formatu EPUB i odwrotnie.

EPUB – książki w tym formacie uruchomimy z kolei na większości e-czytników i tabletów dostępnych na polskim rynku. Nie obsługuje go natomiast Kindle Amazona (patrz: mobi). Aby czytać pliki EPUB na komputerze z zainstalowanym systemem Windows, będziemy potrzebowali programu Adobe Digital Editions, Sony Reader lub za pomocą aplikacji udostępnianych przez polskie e-księgarnie. Takie aplikacje mają między innymi Nexto, Legimi i Virtualo.

PDF – to bardzo popularny format, wykorzystywany mocno w czasie gdy ebooki dopiero zyskiwały na popularności. Stworzony przez firmę Adobe Systems, chociaż do dziś bardzo popularny, nie jest najlepszym formatem pod względem użyteczności dla czytelnika e-książek. Przede wszystkim dokumenty z rozszerzeniem PDF nie są skalowalne, co oznacza, że nie możemy na przykład powiększyć czcionki bez powiększania całości dokumentu. Sprawia to, że czytanie tego rodzaju plików na e-czytnikach nie jest specjalnie wygodne. Generalnie PDF jest formatem idealnie sprawdzającym się w przypadku dokumentów przeznaczonych do druku, natomiast w wypadku ebooków, znacznie większe możliwości oraz wygodę użytkowania dają czytelnikowi formaty EPUB i MOBI.

DRM – system zabezpieczeń mający przeciwdziałać używaniu danych w formacie elektronicznym w sposób inny niż życzy sobie tego ich wydawca. W skrócie jest to zatem system ochrony praw autorskich, stworzony w ten sposób, że wydawca może ograniczać możliwości korzystania z treści przez użytkownika, np. poprzez uniemożliwienie ich kopiowania, przypisanie danego pliku do konkretnego urządzenia, a możliwe jest nawet wprowadzenie ograniczeń czasowych w dostępie do danych treści. Właśnie ze względu na te ograniczenia DRM, do dziś budzi sporo kontrowersji. Na szczęście w przypadku publikacji elektronicznych powoli odchodzi się od niego na rzecz wygodniejszego, a nie mniej skutecznego systemu wykorzystującego znak wodny.

Znak wodny (watermark) – alternatywny dla DRM system zabezpieczeń plików przed nielegalnym rozpowszechnianiem. W tym wypadku ebooki nie są szyfrowane, ale zabezpieczone indywidualnym, niewidocznym dla użytkownika znakiem wodnym. Takie zabezbieczenie pozwala w łatwy sposób zweryfikować legalność kopii w przypadku podejrzenia piractwa, a jednocześnie daje użytkownikowi dużą swobodę w korzystaniu z pliku. E-publikacje ze znakiem wodnym, możemy czytać na dowolnym urządzeniu, za pomocą dowolnej aplikacji.

Warto odwiedzić: